Vieringen met heel wat up's en down's (1700-1899)
De viering van 1724
Dat het langsom beter ging met de Sint-Hubertusvieringen in onze gemeente leert ons de parochierekening van 1724: "Betaeld aan J.B. Beterham voor het graveren van een copere plaete met het beeld van Sint Huybrecht: 36 g. en 8 st."
Er werden dat jaar maar liefst 2000 prenten gedrukt (kostprijs: 25 gulden)
Andere prenten leren ons ook dat:
- er op 4 november om 11 uur "eene solemnele Misse van Requiem" voor alle afgestorven broeders en zusters van de Broederschap werd gezongen en
- er op de eerste dinsdag van elke maand "eene Pelgrimsmisse" wordt gezongen, om 9 uur 's zomers en om 10 uur 's winters.
Devotieprentje ter ere van Sint-Hubertus
Afbeelding 21
Pastoor Willemaers en de preekstoel van de Tervurense Sint-Janskerk (1734)
Een merkwaardige figuur in de Sint-Hubertusdevotie is zeker Petrus Willemaers, pastoor in onze parochie van 1721 tot 1736.
Niet alleen schreef hij, zij het in navolging van vele voorgangers, ook 'zijn' "Vitae Sanctissimi Confessoris et Pontificus Hubertis" (1730, 68 p.) maar zorgde hij ook voor een mooi Sint-Hubertsumedaillon in de nieuwe preekstoel die hij in 1734 bestelde bij Jan Drieskens, meester schrijnwerker, en Arnoul Timmermans, beeldhouwer.
De Sint-Hubertusprocessie van 1795 Geschilderd antependium Sint-Janskerk
Afbeelding 23
Medaillon: 'de bekering van Sint-Hubertus' Houtsnijwerk, preekstoel in de Sint-Janskerk
Afbeelding 22
Een laatste processie... vóór de Franse bezetting en sluiting van alle kerken
De 'laatste' grote processie ter ere van Sint-Hubertus vond plaats in 1795.
In de morgen was er een mis voor de jagers en hun honden, in de namiddag de processie zelf. De Witheren van de Abdij van Park in Leuven, toenmalige bedienaars van de eredienst in onze parochie, droegen het Sint-Hubertusbeeld en de hoorn van Sint-Hubertus naar de Sint-Hubertuskapel, opgericht in 1617 in het vernieuwde kasteel.
Een weergave van deze processie vinden we terug op de geschilderde voorzijde (antependium) van het altaar in de linker zijbeuk van de Tervurense Sint-Janskerk.
Dat er een einde kwam aan de processie en vieringen had alles te maken met de Franse bezetting en de sluiting van alle kerken.
Deze sluiting duurde tot het concordaat met Napoleon (1802).
200 jaar Broederschap
In 1805, 200 jaar na de stichting van de Broederschap, werd de traditie van de vieringen met de nodige luister hernomen: de aflaten werden hernieuwd, de Sint-Hubertusmissen hernomen, de traditie om graan en geld op te halen bij de molenaars nieuw leven ingeblazen en het lidmaatschap werd gedemocratiseerd: voortaan kon elke parochiaan er lid van worden.
Maar een betwisting tussen kerkmeesters en kerkfabriek (1809) over de vergoeding voor de maandelijkse dinsdagmissen maakte een einde aan de vieringen.
Er was wel een korte herneming tussen 1831 en 1849 maar de Broederschap, die niet kon terugvallen op schenkingen en jaargetijden (omdat het geen stichting was zoals de meeste andere broederschappen), bloedde langzaam dood.
De inspiratiebron voor het 'nieuwe' Sint-Hubertusbeeld
Afbeelding 24
Toch een lichtpunt
Enig lichtpunt in deze sombere periode was de aanmaak, in 1867, van een nieuw Sint-Hubertusbeeld op initiatief van pastoor Vandesande, de eerste seculiere pastoor van onze parochie.
Het 'nieuwe' Sint-Hubertusbeeld uit 1867
Afbeelding 25
Beeldmateriaal:
21 - Bidprentje, collectie van de Koninklijke Heemkundige Kring Sint-Hubertus Tervuren
22 - 1734, preekstoel van de Tervurense Sint-Janskerk, fotocollectie Broederschap van Sint-Hubertus
23 - Altaar in de linker zijbeuk van de Tervurense Sint-Janskerk, fotocollectie Koninklijke Heemkundige Kring Sint-Hubertus Tervuren
24 - Inspiratiebron voor het nieuwe Sint-Hubertusbeeld uit 1867, collectie Koninklijke Heemkundige Kring Sint-Hubertus Tervuren
25 - Het Sint-Hubertusbeeld van 1867, rechter zijbeuk van de Tervurense Sint-Janskerk, fotocollectie Broederschap van Sint-Hubertus